فصل ششم – تشکل هاي کارگري و کارفرمائي
ماده 130 : به منظور تبليغ و گسترش فرهنگ اسلامي و دفاع از دستاوردهاي انقلاب اسلامي و در اجراي اصل بيست و ششم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران کارگران واحدهاي توليدي، صنعتي، کشاورزي، خدماتي و صنفي مي توانند نسبت به تاسيس انجمنهاي اسلامي اقدام نمايند.
تبصره 1 : انجمنهاي اسلامي مي توانند به منظور هماهنگي در انجام وظايف و شيوههاي تبليغي، نسبت به تأسيس کانونهاي هماهنگي انجمنهاي اسلامي در سطح استانها و کانون عالي هماهنگي انجمنهاي اسلامي در کل کشور اقدام نمايند.
تبصره 2 : آئين نامه چگونگي تشکيل، حدود وظايف و اختيارات و نحوه عملکرد انجمن هاي اسلامي موضوع اين ماده بايد توسط وزارتين کشور، تعـاون، کار و رفاه اجتماعي و سازمان تبليغات اسلامي تهيه و به تصويب هيأت وزيران برسد.
ماده 131 : در اجراي اصل بيست و ششم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و به منظور حفظ حقوق و منافع مشروع و قانوني و بهبود وضع اقتصادي کارگران و کارفرمايان، که خود متضمن حفظ منافع جامعه باشد، کارگران مشمول قانون کار و کارفرمايان يک حرفه يا صنعت مي توانند مبادرت به تشکيل انجمنهاي صنفي نمايند.
تبصره 1 : به منظور هماهنگي در انجام وظايف محوله و قانوني انجمنهاي صنفي مي توانند نسبت به تشکيل کانون انجمنهاي صنفي در استان و کانون عالي انجمنهاي صنفي در کل کشور اقدام نمايند.
تبصره 2 :کليه انجمنهاي صنفي و کانونهاي مربوطه به هنگام تشکيل موظف به تنظيم اساسنامه با رعايت مقررات قانوني و طرح و تصويب آن در مجمع عمومي و تسليم به وزارت تعـاون، کار و رفاه اجتماعي جهت ثبت ميباشند.
تبصره 3 : کليه نمايندگان کارفرمايان ايران در شورايعالي کار، شورايعالي تأمين اجتماعي، شورايعالي حفاظت فني و بهداشت کار، کنفرانس بين المللي کار و نظائر آن توسط کانون عالي انجمنهاي صنفي کارفرمايان، در صورت تشکيل، انتخاب و در غير اين صورت توسط وزير تعـاون، کار و رفاه اجتماعي معرفي خواهند شد.
تبصره 4 : کارگران يک واحد، فقط مي توانند يکي از سه مورد شوراي اسلامي کار، انجمن صنفي يا نماينده کارگران را داشته باشند.
تبصره 5 : آئين نامه چگونگي تشکيل، حدود وظائف و اختيارات و نحوه عملکرد انجمن هاي صنفي و کانونهاي مربوطه، حداکثر ظرف مدت يکماه از تاريخ تصويب اين قانون، توسط شورايعالي کار تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
تبصره 6 : آئين نامه نحوه انتخابات نمايندگان مذکور در تبصره 3 اين ماده ظرف يکماه پس از تصويب اين قانون به تصويب وزير تعـاون، کار و رفاه اجتماعي خواهد رسيد.
ماده 132 : به منظور نظارت و مشارکت در اجراي اصل سي و يکم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و همچنين بر اساس مفاد مربوطه در اصل چهل و سوم قانون اساسي کارگران واحدهاي توليدي، صنفي، صنعتي، خدماتي و کشاورزي که مشمول قانون کار باشند، مي توانند نسبت به ايجاد شرکتهاي تعاوني مسکن اقدام نمايند.
تبصره : شرکتهاي تعاوني مسکن کارگران هر استان مي توانند نسبت به ايجاد کانون هماهنگي شرکتهاي تعاوني مسکن کارگران استان اقدام نمايند و کانونهاي هماهنگي تعاونيهاي مسکن کارگران استانها مي توانند نسبت به تشکيل کانون عالي هماهنگي تعاونيهاي مسکن کارگران کشور (اتحاديه مرکزي تعاونيهاي مسکن کارگران – اسکان) اقدام نمايند.
وزارتخانههاي تعـاون، کار و رفاه اجتماعي، راه و شهرسازي و امور اقتصادي و دارائي موظف به همکاري با اتحاديه اسکان بوده و اساسنامه شرکتهاي مذکور توسط وزارت تعـاون، کار و رفاه اجتماعي به ثبت خواهد رسيد.
ماده 133 : به منظور نظارت و مشارکت در اجراي مفاد مربوط به توزيع و مصرف در اصول چهل و سوم و چهل و چهارم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، کارگران واحدهاي توليدي، صنفي، صنعتي، خدماتي و يا کشاورزي که مشمول قانون کار باشند، مي توانند نسبت به ايجاد شرکتهاي تعاوني مصرف (توزيع) کارگري اقدام نمايند.
تبصره :شرکتهاي تعاوني مصرف (توزيع) کارگران مي توانند نسبت به تاسيس کانون هماهنگي شرکتهاي تعاوني مصرف کارگران استان اقدام نمايند و کانونهاي هماهنگي تعاونيهاي مصرف (توزيع) کارگران استانها مي توانند نسبت به تشکيل کانون عالي هماهنگي تعاونيهاي مصرف کارگران «اتحاديه مرکزي تعاونيهاي مصرف (توزيع) کارگران – اسکان» اقدام نمايند.
وزارتخانه هاي تعـاون، کار و رفاه اجتماعي و صنعت، معـدن و تجارت و همچنين وزارتخانه هاي صنعتي موظف هستند تا همکاريهاي لازم را با اتحاديه اسکان بعمل آورند و اساسنامه شرکتهاي تعاوني مذکور توسط وزارت تعـاون، کار و رفاه اجتماعي به ثبت خواهد رسيد.
ماده 134 :به منظور بررسي و پي گيري مسائل و مشکلات صنفي و اجتماعي و حسن اجراي آن قسمت از مفاد اصل بيست و نهم قانون اساسي که متضمن حفظ حقوق و تأمين منافع و بهره مندي از خدمات بهداشتي، درماني و مراقبت هاي پزشکي ميباشد، کارگران و مديران بازنشسته مي توانند به طور مجزا نسبت به تاسيس کانونهاي کارگران و مديران بازنشسته شهرستانها و استانها اقدام نمايند.
تبصره 1 : کانونهاي کارگران و مديران بازنشسته استانها مي توانند نسبت به تاسيس کانونهاي عالي کارگران و مديران بازنشسته کشور اقدام نمايند.
تبصره 2 :وزارتخانه هاي تعـاون، کار و رفاه اجتماعي و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و سازمان تامين اجتماعي موظف به همکاري با کانونهاي عالي کارگران و مديران بازنشسته کشور ميباشند.
ماده 135 : به منظور ايجاد وحدت روش و هماهنگي در امور و تبادل نظر در چگونگي اجراي وظائف و اختيارات، شوراهاي اسلامي کار مي توانند نسبت به تشکيل کانون هماهنگي شوراهاي اسلامي کار در استان و کانون عالي هماهنگي شوراهاي اسلامي کار در کل کشور اقدام نمايند.
تبصره : آئين نامه چگونگي تشکيل، حدود وظائف و اختيارات و نحوه عملکرد کانونهاي شوراهاي اسلامي کار موضوع اين ماده بايد توسط وزارتين کشور و تعـاون، کار و رفاه اجتماعي و سازمان تبليغات اسلامي تهيه و به تصويب هيأت وزيران برسد.
ماده 136 :کليه نمايندگان رسمي کارگران جمهوري اسلامي ايران در سازمان جهاني کار، هياتهاي تشخيص، هيأتهاي حل اختلاف، شورايعالي تامين اجتماعي، شورايعالي حفاظت فني و نظاير آن، حسب مورد توسط کانون عالي شوراهاي اسلامي کار، کانون عالي انجمنهاي صنفي کارگران و يا مجمع نمايندگان کارگران انتخاب خواهند شد.
تبصره 1 :آئين نامه اجرائي اين ماده با پيشنهاد شورايعالي کار به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
تبصره 2 : در صورتيکه تشکلهاي عالي کارگري و کارفرمائي موضوع اين فصل ايجاد نشده باشند، وزير تعـاون، کار و رفاه اجتماعي ميتواند نسبت به انتخاب نمايندگان مزبور در مجامع، شوراها و هيأتهاي عالي اقدام نمايد.
ماده 137 : به منظور همآهنگي و حسن انجام وظائف مربوطه، تشکل هاي کارفرمائي و کارگري موضوع اين فصل از قانون مي توانند بطور مجزا نسبت به ايجاد تشکيلات مرکزي اقدام نمايند.
تبصره : آئين نامههاي انتخابات شوراي مرکزي و اساسنامه تشکيلات مرکزي کارفرمايان و همچنين کارگران، جداگانه توسط کميسيوني مرکب از نمايندگان شورايعالي کار، وزارت کشور و وزارت تعـاون، کار و رفاه اجتماعي تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
ماده 138 : مقام ولايت فقيه در صورت مصلحت ميتوانند در هر يک از تشکلهاي مذکور نماينده داشته باشند.